Ereksiyon Nedir?
Penisin sertleşmesi; damarlar, sinirler, hormonlar ve psikolojik faktörlerin uyumlu çalışmasıyla gerçekleşir.
- Penis içindeki damarlara kan dolması gerekir
- Bu süreçte sinir sistemi uyarısı ve testosteron hormonu önemli rol oynar
Erektil Disfonksiyon (ED) Nedir?
ED, tatmin edici bir cinsel ilişki için gerekli olan sertleşmenin sağlanamaması veya sürdürülememesi durumudur.
- Sürekli veya aralıklı olabilir
- Yaşam kalitesini ve ilişkiyi olumsuz etkiler
- Tüm yaşlarda görülebilir, yaş ilerledikçe sıklığı artar
ED’nin Nedenleri
Erektil disfonksiyonun birçok nedeni olabilir:
Damar ve kalp sağlığı;
- Diyabet
- Yüksek tansiyon
- Kolesterol ve yağ bozuklukları
- Obezite, sigara
- Damar sertliği (ateroskleroz)
Hormon ve nörolojik faktörler;
- Düşük testosteron
- Parkinson, omurilik yaralanmaları
- Pelvik cerrahiler, radyoterapi sonrası sinir hasarı
Ürolojik nedenler;
- Prostat büyümesi
- Prostat kanseri tedavileri (ameliyat, radyoterapi)
Psikolojik faktörler;
- Anksiyete, depresyon
- Stres ve özgüven kaybı
Önemli: ED bazen kalp-damar hastalıklarının erken habercisi olabilir.
Tanı Nasıl Konur?
Doktorunuz şu adımları izler:
- Ayrıntılı öykü: Sigara, alkol, ilaçlar, geçirilmiş ameliyatlar
- Fizik muayene: Penis, testis, prostat kontrolü
- Kan testleri: Şeker, testosteron, kolesterol, PSA
- Ek testler:
- NPT testi: Gece ereksiyonları
- Penil Doppler Ultrason: Kan akımı
- İğne ile test (intrakavernöz enjeksiyon)
Tedavi Seçenekleri
Eğitim & Çift Terapisi
Partner ile iletişim ve psikolojik destek önemlidir.
İlaç Tedavisi (PDE-5 İnhibitörleri)
Sildenafil, tadalafil, vardenafil, avanafil
- 30 dk içinde etki başlar
- 12–36 saat sürebilir
- Mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalı
- Nitratlı ilaçlarla (ör. bazı kalp hapları, özellikle dil altı ilaçlar) kesinlikle birlikte kullanılmaz.
Yan etkiler: Baş ağrısı, kızarma, burun tıkanıklığı, kas ağrısı, görme bozuklukları olabilir.
Topikal Tedaviler
- Üretra içine alprostadil uygulanabilir.
- Yan etkisi azdır, özellikle enjeksiyon veya ağızdan ilaç kullanamayanlarda tercih edilir.
Şok Dalga Tedavisi (ESWT)
- Penis damarlarında yeni damar oluşumunu teşvik eder. Hafif ve orta dereceli ED’de faydalı olabilir.
Penis İçine Enjeksiyonlar
- Papaverin, alprostadil vb. ilaçlar penis damarlarını genişletir.
- Yan etki: Uzun süren ereksiyon (priapizm) → Acil müdahale gerekir.
Vakum Cihazları
Penis çevresine vakum uygulanarak kan toplanır, köke lastik halka takılarak korunur.
Basit ve invaziv olmayan bir yöntemdir.
Penil Protezler
İleri evre ve diğer tedavilere yanıt vermeyen hastalarda kullanılır.
- Yarı sert protezler: Basit, bükülebilir çubuk yapılardır. Mekanizmaları yoktur.
- Şişirilebilir protezler: Pompa ve sıvı deposu ile doğal sertleşmeye yakın sonuç sağlar
- En yüksek memnuniyet oranına sahip yöntemdir ancak geri dönüşsüzdür
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
- Uzun süredir devam eden sertleşme sorunları
- Kalp-damar hastalıkları riski olan erkekler
- Daha önce ilaç veya yöntem denemiş ama fayda görmemiş olanlar
- Ereksiyonun 2–3 saatten uzun sürmesi (priapizm → acil durum)
Sonuç
Erektil disfonksiyon, utanılacak değil, tedavi edilebilen bir sağlık sorunudur.
Erken dönemde üroloji uzmanına başvurmak, hem sertleşme sorununu hem de altta yatan başka hastalıkların erken teşhisini sağlar.
Prof. Dr. Ali Ersin Zümrütbaş
Üroloji Uzmanı
